26 Mayıs 2021 Çarşamba

KARL MARX-MOOR...

 KARL MARX-MOOR...


Karl Marx Komünist Manifesto ve Kapital'i yazan filozof. Ekonominin emek-sermaye ilişkisini en temel anlamda tarif eden politik ekonomist. Sosyal bilimlerin babalarından, sosyalizmin atası... 


Prusya'nın Ren eyaletinde Trier şehrinde 5 Mayıs 1818'de doğdu. Baba Alman, anne Hollanda yahudisi ancak Marx doğmadan babası protestanlığa geçti, Hristiyan oldu. Annesi daha sonraları. Marx 6 yaşında vaftiz edildi ama hiçbir zaman iyi bir Hristiyan olmadı, tavizsiz bir ateist olmayı tercih etti.


Marx, gemnazyumdan mezun olduktan sonra Berlin'de hukuk okudu. Felsefe tarihi üzerine tezi, Jena Üniversitesi'nde kabul edildi. Sol Hegelcilere katıldı. Profesör olmak için Bonn'a geçti ancak ekonomik kariyer yapmaktan vazgeçti. Geleceğin felsefesinin ilkeleri eserini bu arada yayımladı... 


Bir yıllık gazetecilik deneyiminden sonra evlendi. Dergi çıkarmak için Paris'e gitti, sadece bir sayı çıkarabildi. Orada Engels ile tanışıp, yaşam boyu arkadaş oldular. Birlikte devrimci proleterliğin, sosyalizmin veya Komünizmin teori ve taktiklerini geliştirdiler. Marx tehlikeli görülerek Paris'ten sürüldü, Brüksel'e geçti.


Sonrası 1848'de Komünist Birlik'e katıldı, Komünist Manifesto'yu yazdı. Belçika'dan da sürüldü tekrar Paris'e döndü, oradan Köln'e geçti. Bir yıl gazete başyazarlığı yaptı. Berat ettiği bir kovuşturma yüzünden Almanya'dan sürüldü, Paris'e döndü. Oradan da sürüldü. O yüzden 1849 ortasında Londra'ya geçti ve ömrünü orada tamamladı.


Yeni bir dünya anlayışı önerdiği için, diyalektiği ve materyalizmi, sınıfsal mücadele kuramını ve Sosyalizmde proletaryanın rolünü dosdoğru açıkladığı için ömrü sürgünler ve kavgayla geçti. Yoksul bir siyasi sürgün olarak yaşadı. Takma isim ve imzalar kullandı. O yüzden yakınlarına ve çocuklarına isim takmaktan hoşlanırdı... 


Enternasyonale verdiği emek, yoğun teorik çalışmalar ve Kapital'i tamamlama duygusu sağlığını bozdu. Sağlığının iyice bozulmasından tamamlayamadı da. Karısı Jeni'nin Aralık 1881'de ölmesinden sonra 15 ay dayanabildi. Marx 14 Mart 1883'te vatansız olarak öldü... 


Ardından Engels şunları söyledi; " 14 Mart günü 15.15'te yaşayan en büyük düşünür artık düşünmüyordu. Kendisini sadece 2 dakikalığına yalnız bırakmıştık, döndüğümüzde onu huzur içinde koltuğunda sonsuza kadar uykuya dalmış halde bulduk." Mezar taşında ise şu sözler yazılı; "Bütün ülkelerin işçileri birleşin!"  


Marx devrimin, sanayileşmiş ülkelerden başlayacağını öngörüyordu. Kapitalist düzende burjuvazi ve proletarya arasındaki sınıfsal çelişkilerin sonucu siyasi zaferin kazanılacağını düşünüyordu. Sınıfsız topluma giden yolun böyle açılacağını inanılıyordu. Bu uğurda Marx hayatı boyunca mücadele etti. Kapitalizmin yıkılması ve sosyoekonomik bir değişimin hayata geçirilmesi için mücadele hala sürdürülüyor. 


Mücadele devam ediyor çünkü devletleri yönetici sınıflar idare ediyor. Diğer sınıflara ortak kamu çıkarları gözetilerek idare edildiği lanse ediliyor. Oysa salt yönetici sınıfı çıkarları doğrultusunda bir idare söz konusu. İşte bu sosyo ekonomik sistem çıkmazı, iç gerilimlerin ana nedeni ve kapitalizmin yıkılmasına temel etken...


Karl Marx ise sosyalizmin iç kapısı. Karl Marx-door...

Hiç yorum yok: