TURİZM CENNETİNDE TUR BİNDİRMEK...

 

TURİZM CENNETİNDE TUR BİNDİRMEK...

 

Genel ölçekte seçim üçlemesine el varmıyor, gizliden dil söylüyor ama gönül dayanmıyor. Sıcağı sıcağına seçimin yaşattığı, turizm kenti yaşayanı olmanın çok ötesinde gözlerin kamaşması, ülkeyi karartacak bir tercih karmaşası. Aklı durultan gelişme, turizm cenneti el heykelli adada millet üç tur bindirdi balkon kıdemlisi adama. Ancak her şey lafta, yakında ayaklı borsanın dediği olacak günler kapıda. İki ayaklı seçim reel sektörü tam duraksattı. Bacasız sanayi turizm de beklentilerin çok gerisinde kaldı. Tam mevsimi olmasına rağmen belirsizlik dört bir yanda. Yaz, deniz, yayla, tarih, kültür, sağlık turizmine dair akıl ve bilim ölçütlerinde planlama olmadığından durum meçhul. Memleketin zengin turizm ve turistik ticaret potansiyeli gerçeğine sığınıp beklemekle olmayacağı da açık. Seçime endeksli tavırlanıp emek sarfederek Ada merkezli sandıklarda üçe katlamak da nafile. Çünkü ülke kan kaybediyor…

 

Seçim kritiği çok su kaldıracak kritik yaptırımlara gebe. Reel siyasete bir süre turist kalmak kaydıyla adayı turlamak en makulü. Karşımızda devleşen krize direnen, her yıl elli milyonun üzerinde turisti misafir eden bir sektör söz konusu. Ticari potansiyeli, yaklaşık elli altmış milyar dolarlık bir ekonomik girdiye sahip. Ekonomik kriz turiste kur farkı faydası sağlasa da turizmde fırsat yakalama imkanlarını da kısmen yok etti. Özellikle Avrupa'nın belli ülkelerinin çapraz kur kazanımlarından aşırı derecede etkilenmesiyle dış turizmin cazip hale geleceği düşleniyordu. Ancak şu cennet memleket turist akınından arzuladığınca ve yeterince yararlanamayabilir. Birkaç gemi o kadar. Gidişata göre komşu Yunan ve akdeniz ülkeleri yaz ve deniz turizminde yine bir adım önde gibi.

 

Seçim önü arkası turizmciler bile demokrasi ve özgürlük derdinde. Turizmde dünya ile başa baş olmanın koşulu ekonomik istikrar olarak görülüyor. Peki övünülen sağlık turizminde durum ne, akılcı sağlık yatırımları, teşhis ve tedavideki önderlik, geçmiş yıllar performansı avantajı devam ettiriyor. Gerek aracı firmaların ve gerekse özel üniversite hastanelerinin tanıtımları, tanıtımların uluslararası düzeyde ve çeşitli kanallardan artırılarak yapılması sektörün önünü açacak gibi. Sosyal medya, dijital tanıtım, özel konsept programlar yurtdışı eksenli olduğundan sağlık turizmi mutlaka hareketlenecektir. Yani el heykelli ada ölçeğinde el yordamıyla sürdürülen sektörde yaz turizmi desteğiyle istenen ivme kısa sürede yakalanabilir. Özellikle otel, butik otel, apartlar vasıtasıyla yeterli konaklama ve diğer lojistik hizmetlerle desteklenen sağlık turizmi konumunu korur, getirisi yükselir.

 

Seçim sonrası ülke genelinde, bölgesel bazda her sektör için yepyeni ve sıkıntısı yenilir yutulur değil bir dönem. Seçimin kazananına değişen dünyadan kopmadan, büyük işler çok büyük dertler düşüyor. Resmen kazanmak bazen kaybetmektir babında çözülecek babalar gibi sorunlar kucakta. O nedenle adalı olma vasfıyla önemsediğimiz turizmde pikten en dibe bakanlık düzeyinde çokuluslu koordinasyona ve özel anlaşmalara gereksinim var. Bunun için de başta dünya ile iyi geçinmek şart. Şimdilik ikili kutuplaşma yüzünden yurtta barış zedelense de dünyada barış şart. Anca yurtta cihanda barışı önde tutan bir politikayla, resmi özel kurumlarda demokrasi kriterlerini yükselterek sektörü hazır hale getirmek turizmi canlandırır. Ayrıca her çeşit bölgesel turizm de dışlanmadan küçümsenmeden teşvik edilmelidir. Çünkü turizmin geliştirilmesi, bölgesel ticaret ve sosyal yaşamı da yakından etkiler. Demokratik bilinci güçlendirir.  Bilinçlilik siyaseti ve ülkeyi…

 

El heykelli ada bazında içten seçim geçim genellemesi yaparak ve içtenlikli gözlemlere dayanarak turizmi ekonominin lokomotifi görmek çok normal. Elbette tarımın turizme heba edilmesi yanılgısı da yeni günlerde önemsenmeli. Hatta salt deniz turizmine bel bağlamak yerine, doğa, kış, dağcılık, mağara, termal, din, spor, kongre turizmi gibi çeşitlendirilebilecek her alanda turist çekebilen sistem dizaynına gidilmeli. Seçim güncellemeleri bir an evvel yapılıp bir kenara bırakılarak turizmi baş tacı gören yerel yönetim anlayışı üzerine kafa yorulmalı. Genel idari yapı adaya sorundan başka bir şey vermez bilinciyle yerel seçimlere bire üç katı performansla hazırlanılmalı. Var olanın yanı sıra farklı turizm alternatifleri bulunmalı ve turistlere sunulacak pozisyonda projelendirilmeli. Her türlü turizmde cazip seçenekleri bulunan turizm cenneti olma vasfı sonucu baştan belli seçimlere bırakılmamalı.

 

Elbette seçim ekonomisiyle gözlerden saklanan kriz ekonomisi turizm maliyetlerini de ağırlaştırmıştır. Seçim sonrası yirmi küsur yılın iktidarı artan maliyeti ortaklaşa yüklenebilecek bir ekonomik model geliştiremez ise bu yıl zor geçer. Döviz kuru nedeniyle doğan negatif etki giderilmedikçe, komşu ülkelerin turistlere sunduğu imkânlar ve fiyat aralığı eşitlenemez.

 

Görünen odur ki turizm sektörü seçim öncesi çok zorlandı, seçim sonrası daha çok zorlanacak. Belki hepten bocalayacak. Ama adalı, yarımadalı çıkış yolunu süreç içinde kesinlikle bulacaktır. En azından yerel yönetim seçimlerine dokuz ay kaldı. Her gün dokuz doğurmak yerine adanın turizm cenneti olma durumunu özverili girişimlerle güçlendirmek genel siyasete denge getirecektir. Ancak kontrolsüz sığınmacıları turizm kentlerine emek ve sömürmek maksatlı katmamak şartıyla…

 

Aksi halde genel siyaseti belirleyen yabancı güçler yerel ölçekte el heykelli adayı da gizliden istila eder. Sandıkları üçe katlama saltanatı üç vakte kadar el değiştirir. Veli olmaya da deli olmaya da gerek yok, işte birkaç aydır velvele koparılan asrın seçiminin belirleyici gücü yurtta cihanda bu taşıma oy avcılığıdır. O kadar…