EYLÜL-1

ARAÇ HARAÇ PLATFORMU...

Performans Raporu; ulaşılan sonuçları, gerçekleşen tutarları, bütçelenmiş tutarlarla karşılaştıran ve aradaki sapmayı gösteren raporlardır.

Büyükşehir'in son performans raporunda 93 resmi, artı kiralık bin 717 binek araç görünüyor. Kiralama binek araç statüsünde ama büyük çoğunluğu makam aracı. Topu 643 yöneticiye bin 717 araç. Lafta araçtan amaç İstanbulluya hizmet. Ama totalde çalışan sekiz kişiden birine makam aracı, haracı.

Sadece İBB'deki 643 yöneticiye bin 717 makam aracı ile kalsa iyi. Belediye kurumlarında da ayni araç haraç mizacı devrede. Mizah seviyesinde bir durum; İSKİ'de 124 yöneticiye 874 makam aracı, İETT'de 48 yöneticiye 150 makam aracı...

İstendiğinde liste uzadıkça uzar, iş başka taraflara gider...

Ayrıca aşırı israf sarmalında, ihale daima tek katılımcı statüsündeki firmaya. Öyle ballı ihaleler ki 12-13 ay ödenecek kira ile kiralanan aracı satın almak mümkün. Altın pırlanta, kuyumculuk işinde böyle kolay para yok...

Milletin akbil doldurmaya gücü kalmamış, işe güce yürüyerek tabanvay gidiyor, binek araç yükü sırtında kambur. Hala farkında değilmiş yapıyor.

Sonra da Büyükşehir çalışıyor masalı. Bal parmak hikayesi. Gelsin oylar...

Gelmeyince de, on yıllardan sonra araç kiralama üzerinden ihtiyaç fazlası memleket gündemine giriyor...

Son performansta ihtiyaç fazlasına değinildiği halde, hemen 2019 başı 559 sürücü çalıştırma ve 2 bin 432 araç kiralama,138 milyon 757 bin 501 lira bedelle aynı platform yeniden kuruluyor.

Yine tek katılımcı 1 Ocak-31 Aralık 2019'u kapsayan tatlı ihaleyi bir güzel kapıyor...

Gider ayak ihtiyaç fazlasına lüks araçlar da ekleniyor. Araçlar araç, tam konfor; Renk metalik siyah, otomatik vites, elektronik el freni, akıllı çalıştırma, otomatik hız sabitleyici, 17 inç jant, çift bölgeli klima, yan aynalar gövde rengi, karartılmış arka ve yan cam, sunroof, arka kol dayamalı, deri koltuklar, deri direksiyon, deri vites topuzu...

Kantarın topuzu biraz kaçmış ama vaziyet bu...

Hazıra dağ dayanmaz misali bu harcamaya can dayanmaz. Öyle yapılanlara göz kırpıp dağ fare doğurdu babında hazır cevaplık ise siyaset erbabına yakışmaz. Hem de açıktan gizliye 'milletin malına mülküne taarruz eden ve doymak bilmeyen bir savurganlık' söz konusu iken.

Yenikapı'da araç haraç platformu kurulmuşken, yapılan şovdur, hizmet aksatılmasıdır şeklinde karalama ve israfı aklama peşinde afaki itirazlar da, Millet kimsenin umurunda değil yansımasıdır.

Bir kısım millet sırtına yük üstüne yük bindiren bunca şatafata ve dahi saltanata tapınıyor olabilir. Düğmeye basılınca hemen savunmaya geçiyor olabilir. Vicdanının çığlığını bastırıyor olabilir. Bu tavırsızlık asla gerçeklerin üstünü örtmez.

Diğer yandan çıkıp rahatlıkla israf haramdır diyemiyor, saltanat, savurganlık, şatafat ve haksız kazanç, devlet adamlığına yakışmaz diyemiyor ise, onlar her kimse kendinden başlayarak bir şeyleri çek etmelidir.

Sonuçta bu araç haraç platformu, bu araç parkuruna ihtiyaç olmadığını gösterdi mi? Gösterdi. İsrafın boyutu görüldü mü? Görüldü. Kul hakkı yenmiş mi? Yenmiş. Adam kayırılmış mı? Kayırılmış. Görev kötüye kullanılmış mı? Kullanılmış...

O halde ilgili Bakan, seçilmiş mevcut Büyükşehir Başkanı'nı bu durumukamuoyu ile paylaşmakta bu kadar geç kaldığından derhal görevden almalı, yerine kayyum atamalıdır...

FINDIKTA DÜŞÜŞ BAŞLADI...

Ağustos sonu ilk harmanlardan seçilip piyasaya ilk getirilen fındıklar 17 liradan gitti. İşlerini tamamlamayı bu tarihe denk düşürenler yaşadı. Fiyat bir daha 17'yi ve üstünü görür mü? Görürse mucize...

Hemen Eylülde düşüşe geçen fındık, piyasaya yoğun arza bağlı daha da düşecek görüntüsü veriyor. Fındığın ana vatanı her yıl aynıyı yaşıyor. Hep ayni hikaye...

Fındık Karadeniz Bölgesi'nde tam 600 yıllık gelenek. Belki daha da eski. Bu yıl yaklaşık 600 bin aile, yaklaşık 728 bin hektar fındıklıktan, yaklaşık 700 bin ton civarında dünyanın en kaliteli fındığını topladı. Yağmur çamur piyasaya bir an önce indirme çabası verdi. Ve yine emeklerinin karşılığını bulamayacağı bir fiyat anarşisiyle karşılaştı.

Oysa fiyatı gerileten muhtemel sirkülasyon ve geriletecek dış destekli spekülasyon en baştan biliniyordu. En baş açıklama da o yöndeydi;

'Bu sezon fındıkta rekolte geçen yıla göre daha yüksek, bekleniyor. Bu durum karşısında Toprak Mahsulleri Ofisi’ne hasat dönemi başlamadan fındık alımı için görev verme kararı aldık. Ofisin alım yapacağı taban fiyatlar sayesinde spekülatörlerin önünü keserek, fındık pazarında üretici aleyhine oluşacak fiyat belirsizliklerini ortadan kaldırmayı hedefliyoruz. Buradan TMO’nun taban fiyatlarını açıklayarak, fındık üreticimize müjde vermek istiyorum. Yüzde 50 randıman esasına göre, Giresun kaliteli kabuklu fındığın taban fiyatı kilogramda 17 lira. Levant kaliteli kabuklu fındık için de taban fiyat kilogramda 16,5 liradır...'

Tamam da her şey yine lafta kaldı. Toprak Mahsulleri Ofisi'nin taş çatlasa alabileceği fındık 75 ila 100 bin ton arası. Rekoltenin kalanı ise fındık tekelinin emrine sunuluyor. Ana alıcı artık ne fiyat vurursa. Yani durum, vur dedikse öldür demedik misali. Ayrıca üretici Toprak Mahsulleri Ofisinden fındığını satmak için randevu alamıyor. En yakın randevu 2 hafta sonraya. Fiskobirlik ise ortalarda görünmüyor.

Hal böyle olunca özellikle Giresun'da sadece iki gün 17 liradan alıcı bulan kabuklu tombul fındık günden güne elli kuruş azalarak 15 liraya kadar indi. Eylüle 15 liradan başlayan fındık yöresine ve kalitesine göre şu an 14.50 ila 15 lira bandında seyrediyor.

Yani tam randıman, kuru, çatlak, koruk ve çürüğü makul seviyede fındık piyasada anca 15 liradan gidiyor...

Denetimsiz serbest piyasaya toz kondurmayan bir güruhun yönlendirdiği fındık fiyat politikası, üreticiyi perişan edince peşi sıra hep ayni kısır değerlendirmeler yapılıyor;

'Serbest piyasada dün 15 liranın üzerinde fındık alınırken bugün 14.30 lira seviyesine düştü. Bunun bir çok nedeni var. Mesela gurbetçilerin fındığını satmaya başlaması, okul ihtiyaçları için üreticilerin pazara yoğun fındık indirmesi. Bunların dışında en önemlisi ise bizim satış yaptığımız daha büyük firmaların parasal olarak dönüş yapmamalarıdır. Fındık alıcıları temkinli yaklaşıyor. TMO’nun piyasadan yoğun fındık alışı yapması halinde ve gurbetçilerin dönüşünün ardından fiyatlar biraz yükselebilir...'

Yükselse de yükselmese de üretici artık emanete fındık bırakmıyor. Yükselmesini bekleyecek hali de yok. Piyasa fiyatı neyse peşine satıyor. Anında harcıyor. Zaten harcı borcu ödemiyor. Bu da tüccarın lehine bir durum.

Umutlarını Eylül sonu ve sonrasına bırakanlar ise fındıklarını oluşabilecek sözde serbest piyasa gerçek fiyatından satmayı arzuluyor.

Fındık dünyası işte...

FINDIK KABUĞUNDAN GEMİLER BATAR...

Orada, bir köy var uzakta. Ak suları Karadeniz’le buluşan. Ağları alabalık. Başı dumanlı. Bahçeleri ıslak. Geliri fındık. Gemileri fındıktan...

Dünyanın en vahşi en karanlık denizi Karadeniz. Ezelden ebede zindana müebbet. Kıyıları gerçek öyküler diyarı. Her kara yelde asırlık fısıltıların buharı ıtır ıtır. Düşleri inanılmaz. Arzuları dayanılmaz. Mevsim hasat. Özlenen, sadece güneşli bir avuç gökyüzü.

Ortalık güllük gülistan iken; Önce gökyüzünde siyah bir nokta. Sonra griden karaya bulutlar. Sis çöküntüsü. Ve kötü hava koşulları. Bardaktan boşanırcasına hüzün.

Orada hala tek kanaldan akşam ajanslarına, ajansın hava raporlarına gönül bağlanır. Diğerlerine es. Pürdikkat; 'Yapılan son değerlendirmelere göre yağmur geliyor. Kuzeydoğu parçalı ve çok bulutlu. Orta ve batı kesimlerden yağışlı hava dalgası yayılıyor. Karadeniz hırçın dalgalı. Yağış Marmara’nın doğusu ve doğu Karadeniz’in batısında en etkili biçimde hissedilecek...' izlenir. Histori bu...

Bildik bilindik konu; Karadeniz fırtınalar koparan aykırı bir karakter. Keskin sırlarla söyleşen muazzam bir usta. Koca evrende bir tek orada muayyen yoğun yağmur, inatçı kara dalgalar ve azgın hava şartları olaya hakimdir.

Yolculuklar engine. Fındık kabuğundan gemilerle. Gemi azıya alan gemiler de fırtınaya yakalanır. Umutlar da, fındık kabuğundan gemiler de dün olur alabora. Batar...

Daima öyle; Hava kapkara ve karmakarışık ve de pusarık…

Orada her zaman güneş duasına çıkmak gerekir günleridir yaşanan. Günü gelir güneş hepten gölgelenir. Çotanaklar yaş, taneler kurutulamaz. Çamaşırlar askıda nemli. Vaziyete göre iki bin iki yüze hicret. Davaya göre sahile. Kıyı boyu kabuk içi kıvam. Avamda taşra aklıyla uğursuzluğu, arsızlığı defetmeye dönük seferberlik. Ayrıksı konfor. Korakor gurbetçilik.

Havasız akvaryumlarda balık tarzı. Yaza yabancılaşmadır akla takılan. Kaçamak ezgisi. Harman sonu mola hevesi. Rızıkla açlık terbiyesi. Gelecek bir fındık tanesi. Fındık kabuğundan gemilerde mürettebat çağ ötesi kavimler. Kavlince mana...

Hep hayat meşgalesi. Ilımlı isyan meşalesi. Harap yakarışlı cesaret. Teoride karşıtlığın yeni yetme hali esaret. Yalı boyu pratiğin ince gülü soluk. Bedeli bedavaya çene. Ederi topunu ret.

Orada, gök kubbede eşsiz seda, eksik nida. Saltanatın sarkacı vurdukça buhran. Kader çıkmazı. Ata barı, ata evi. Özlem. Özveri pazarı. Emek, doğa ve doğal kaynak talanı. Tanıklık ettikçe gözyaşı. Gökten yere tenkit. Yerden göğe ağıt.

Her şey minnacık bir kara noktadan. Bolca. Delice. İhtişam, atomlarına ayrıldıkça sömürü...

Tanrısal güzellikler diyarında üç boyutlu akıl. Beyin kurcalanması. Rakımı yüksek sızlanmalar. Rekoltesi yüksek fındık pınarı. Bilinçaltında sonsuz yolculuk. Sabahsız, selamsız, duasız kaygan yollar. Bulanık gözeler. Çamlı mezarlık. Mermer taşta, Ustanın oğlu. Ümit kırılması, umut kargaşası. Kıyasıya sahiplenme. Ve serkeş tapınma.

Öte yandan bando mızıka fakirlik. Öfkeli kelimeler harmanında ebem kuşağı. Cümleten kuşatılmışlık. Paslı çark. Çarka direnmeyenin çarkına felek. Keşfe kaşif emri yarım yamalak...

Orada kuzeyde yenilgidir hayat. Doğuştan ölüme iyi niyet. Diklenişin son perdesi iyimserliğin dibi. Dört mevsim elli yıl aynı nakarat. Yazı, yazgı. Tayın faslında müsamere.

Orada hayat, tolerans, türbülans, girdap. Girmeye gör. Kopar kıyamet, akar toprak. Sadece köy kalır. Güneş el değirmeninde un ufak.

Ve fındık kabuğundan gemiler anında batar...